คอลัมน์ “เสพสม”

เสพสมบ่มิสม วันที่ 8 กรกฎาคม 2563

การมีเพศสัมพันธ์หลังจากโรคหลอดเลือดสมองแตก โรคหลอดเลือดสมองมักไม่ส่งผลกระทบต่อความสามารถของผู้ป่วยทุกคนในการมีเพศสัมพันธ์ แต่อาจทำให้เกิดปัญหากับการแข็งตัวของอวัยวะเพศ ปัญหาการสื่อสารอาจเกิดขึ้นจากภาวะบกพร่องทางการสื่อความหมาย เช่น การสูญเสียการพูด อุปสรรคเหล่านี้อาจลดลงโดยการเรียนรู้ที่จะสื่อสารด้วยการสัมผัส ในทางตรงกันข้ามประมาณร้อยละ 20 ของผู้หญิง รายงานว่าชีวิตทางเพศสัมพันธ์ที่น่าพึงพอใจน้อยลงหลังจากการผ่าตัดมดลูกออก สิ่งเหล่านี้อาจเกิดจากผู้หญิงมีความเคยชินและชอบถึงจุดสุดยอดทางช่องคลอดหรืออวัยวะเพศหญิง แต่บางทฤษฎีเชื่อว่า การผ่าตัดไม่น่าจะส่งผลกระทบต่อเส้นประสาทของการรับรู้และตอบสนองต่อการกระตุ้นปุ่มกระสัน (คลิตอริส) อย่างไรก็ตามการผ่าตัดมดลูกออก อาจทำลายหรือตัดเส้นประสาทที่กระตุ้นบริเวณช่องคลอดและปากมดลูก

นานแค่ไหนที่จะรอมีเพศสัมพันธ์หลังจากผ่าตัดมดลูก แพทย์มักจะไม่แนะนำให้ผู้หญิงมีเพศสัมพันธ์เป็นระยะเวลา 6 สัปดาห์ขึ้นไปหลังจากได้รับการผ่าตัดมดลูก การมีเพศสัมพันธ์ก่อนที่แพทย์จะอนุญาตอาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อน

การผ่าตัดมะเร็งเต้านมและภาพลักษณ์ของผู้หญิง เมื่อผู้หญิงมีอายุมากขึ้นโอกาสที่จะเป็นมะเร็งเต้านมเพิ่มขึ้น ในบางกรณีของมะเร็งเต้านมจำเป็นต้องผ่าตัดเต้านมบางส่วนหรือออกทั้งหมด ผู้ป่วยบางรายอาจต้องได้รับเคมีบำบัดภายหลังการรักษาอาจทำให้มีอาการหมดวัยประจำเดือน การตอบสนองกระตุ้นอารมณ์ทางเพศลดลง อาจไม่สามารถถึงจุดสุดยอด

การผ่าตัดมะเร็งเต้านมออกสามารถส่งผลกระทบต่อภาพลักษณ์ได้อย่างไร ผู้หญิงอาจสูญเสียความปรารถนาหรือความรู้สึกที่ต้องการทางเพศหลังจากผ่าตัดมะเร็งเต้านม ผู้หญิงหลายคนอาจถามว่าอะไรที่ทำให้ความรู้สึกถึงการเป็นผู้หญิงหลังการผ่าตัดนำเต้านมออกหมดไป อย่างไรก็ตามมีการศึกษาว่าการเข้ากลุ่มสัมมนา หรือการผ่าตัดสร้างเต้านมขึ้นใหม่สามารถช่วยได้ ผู้ชายอาจเป็นมะเร็งเต้านมได้เช่นกันแต่พบได้น้อยกว่าผู้หญิง โรคมะเร็งเต้านมในผู้ชายสามารถทำให้ร่างกายผลิตฮอร์โมนเพศหญิงมากขึ้น ซึ่งสามารถลดแรงขับทางเพศของผู้ชายได้

การมีเพศสัมพันธ์หลังจากการผ่าตัดต่อมลูกหมาก ภาวะปัญหาทางสุขภาพหรือโรคบางอย่างในผู้ชายสามารถเกิดได้เมื่ออายุเพิ่มขึ้น ได้แก่ มะเร็งต่อมลูกหมาก ต่อมลูกหมากโต ปัสสาวะไม่ออกเฉียบพลัน การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ ปัสสาวะเป็นเลือดหรือเลือดออกเป็น ๆ หาย ๆ ภาวะกระเพาะปัสสาวะอุดตันหรือไตวาย การรักษาต่อมลูกหมากโตสามารถรักษาด้วยการรับประทานยา แต่ถ้าการรับประทานยาไม่ได้ผล อาจต้องผ่าตัดเพื่อนำต่อมลูกหมากบางส่วน

ผู้ป่วยสามารถมีเพศสัมพันธ์หลังจากการผ่าตัดต่อมลูกหมากได้หรือไม่? หลังการผ่าตัดมะเร็งต่อมลูกหมากออกทั้งหมด ผู้ป่วยอาจมีผลข้างเคียงจากการผ่าตัดเช่น ปัสสาวะกลั้นไม่อยู่ หรือภาวะหย่อนสมรรถภาพทางเพศ ควรปรึกษากับศัลยแพทย์ระบบปัสสาวะเกี่ยวกับทางเลือกการผ่าตัดในการช่วยรักษาเส้นประสาทที่ไปยังอวัยวะเพศชายว่าเป็นไปได้หรือไม่ เพื่อให้สามารถคงการแข็งตัวขององคชาตหลังการผ่าตัด ผู้ชายทุกคนที่มีการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพหลังการผ่าตัด อาจมีความกลัวทางด้านจิตใจมาพร้อมกับการผ่าตัดต่อมลูกหมาก ในขณะที่ความกลัวเหล่านั้นบางอย่างอาจเหมาะสม และอีกหลายอย่างไม่ได้อยู่บนพื้นฐานของความเป็นจริง สิ่งสำคัญที่ต้องตระหนักคือ มะเร็งไม่สามารถถ่ายทอดผ่านกิจกรรมทางเพศได้ การแข็งตัวของอวัยวะเพศยังคงปลอดภัยหากยังใส่สายสวนปัสสาวะ ผู้ป่วยมะเร็งต่อมลูกหมากสามารถมีเพศสัมพันธ์ได้และจะไม่ส่งผลกระทบต่อโอกาสที่มะเร็งจะกลับมาทางใดทางหนึ่ง.
.....................................
ศ.นท.ดร.นพ.สมพล เพิ่มพงศ์โกศล